Den Briel in de ban van de Maskerade

MASKERADE GERED VAN ONDERGANG?

,,Laat het weer knallen op de Maskerade net zoals vroeger,'' melden de organisatoren. De pers en Facebookers hebben de afgelopen maand heel wat tongen losgemaakt en veel Briellenaren hebben al besloten dit jaar weer mee te doen of in ieder geval te komen kijken.

De Maskerade was voorheen altijd een spektakel met veel kabaal en leve de lol waar heel Den Briel en de dorpen uit de omgeving, naar uitkeek. De Nobelstraat en Voorstraat vulden zich altijd met heel wat deelnemers en bezoekers en er heerste altijd een opgewonden sfeer. In de jaren '50 en '60 was iedereen benieuwd naar wat Jos Bels en Fons Löbker weer verzonnen hadden. 

In 1953 bijvoorbeeld trokken ze met een enorm halfrupsvoertuig met grote laadschop met oorverdovend kabaal door Den Briel. De straten waren zwart van de rook en de vuurpijlen en rotjes vlogen je om de oren, en iedereen ging uit zijn dak.

Vaak werd ook de actualiteit aangegrepen als onderwerp voor een act. In de jaren '70 werden grote spectakelstukken meestal ten tonele gebracht door de groep met ondergetekende, Frans Verhoef en anderen die zich daarbij aansloten. 

In 1981 stopte ik na tien jaar met het aanvragen van een vergunning. Ik was het zat om elk jaar uit eigenzak de kosten van een vergunning voor dit volksfeest aan te vragen. Het ging immers om een eeuwenoude traditie. 
We gingen dus zonder vergunning de straat op. 
De politie trad tot twee maal toe op. Rookbommetjes werden afgenomen en deelnemers werden gesommeerd van straat te gaan. Maar Briellenaren laten zich niet de les lezen. Alle Klaasielopers gingen gewoon door met Maskerade vieren.

In 2005 werd de Maskerade veranderd in een Stilzwijgen Protest. Opmerkingen daar over, dat dit nooit de manier van Maskerade vieren was geweest, werd door de organisatoren steeds in de wind geslagen. In 2012 was de deelname zo abominabel, dat men toch maar eens goed is gaan nadenken. Vooral door toedoen van Briellenaar Bram Poldervaart, die een aantal jaren buiten zijn geboortestadje vertoefd had, was opgevallen dat de Maskerade niet meer was zo het van oorsprong altijd geweest is. De laatste jaren werd verwacht dat je Stilzwijgend met kritiek op het gemeentebeleid voor de dag kwam, waarbij B&W op het bordes van het v.m. stadhuis alles gade slaat. 

Nu - in 2013 - is de Maskeradecommissie uiteindelijk gaan begrijpen dat de Maskerade een uniek evenement is dat je moet koesteren en is men afgestapt van het Stilzwijgende Protest waardoor de Maskerade weer in zijn oude luister teruggebracht is. B&W zullen dit jaar dus voor het eerst deze typisch Brielse traditie kunnen beleven zoals het altijd bedoeld was. Een traditie die nooit verloren mag gaan. Veel Briellenaren hebben inmiddels toegezegd mee te zullen doen. Zelfs oud-Briellenaren uit Spijkenisse, Numansdorp en andere plaatsen, komen speciaal naar hun geboortestad om de Maskerade te vieren of in elk geval bij te wonen. Briellenaren: kom dus allen als deelnemer of bezoeker op 5 december naar de Markt om 19.00 uur, om te genieten van dit bijzondere Brielse spektakel.

De commissie zorgt voor warme chocolade melk en glühwein. Dan moet het wel een vrolijke boel worden!

Oud-Klaasieloper Rens van Adrighem.

Den Briel in rep en roer deel 2

HET WORDT STEEDS GEKKER

Wethouder Verbeek, overhandigde als voorzitter van de stuurgroep ‘Leve de vesting Brielle’, afgelopen vrijdag het eerste exemplaar van de brochure ‘De toekomst van de {vesting}stad’ aan burgemeester Van Viegen. 

,,De traditionele vestingstad Den Briel moet plaats maken voor nieuwe vormen van stedelijkheid. De binnenstad heeft in toenemende mate te maken gekregen met een leegloop van functies als wonen, werken, zorg etc. Wat overblijft is een historisch centrum dat als toeristische trekpleister wordt geconserveerd. Het gevaar dreigt dat het centrum hierdoor haar aansluiting met de omringende wijken verliest. Terwijl de stad zich verder uitbreidt en ontwikkelt, staat het historisch centrum stil. Een oplossing voor de meerkernige, gefragmenteerde stad is een nieuw afgebakend geheel te maken, met een nieuw centrum, waaraan ook de buitenwijken hun identiteit kunnen ontlenen. Om de stad weer één geheel te maken, kunnen wallen worden verplaatst, zoals dit ook vroeger vaak gebeurde. Een nieuwe wal kan op een symbolische manier eenheid aanbrengen. Er wordt nagedacht over het verplaatsen van de 300 jaar oude wallen om opnieuw eenheid te creëren. Een concrete uitwerking hiervan is al te zien rondom de wijk Nieuwland, die deels door aarde wallen aan het zicht is onttrokken.'' aldus het verslag van de uitreiking van de brochure. Daarin staat ook al te lezen dat ,,deze ontwikkelingen vormen in zekere zin een bedreiging voor de historische stad, daar de identiteit van de oorspronkelijke stad verandert. Op een gegeven moment wordt een punt bereikt waarop nieuwkomers geen relatie meer hebben met de oorspronkelijke identiteit van de stad.''

Een compleet boekwerk voor een onzinnig plan, kosten nog moeite gespaard.
Het tussen haakjes plaatsen van VESTING zegt eigenlijk al genoeg.
Het kan regelrecht de vest in!

RUMOER

Met het artikel in de krant ontstond binnen de kortste keren een niet te stuiten rumoer en het Geuzenstadje en op het internet. Hoewel de krant er duidelijk in was, verklaarde wethouder Dick Verbeek de dag erop dat ,,het nonsens is om te denken dat de monumentale oude vestingwerken tegen de vlakte gaan. Sloop en verplaatsing zijn niet aan de orde. De verwarring is terug te voeren op de bijdrage aan de toekomstvisie van bouwkundige Errol Ooft. De directeur van het Hellevoetse ingenieursbureau JOB constateert dat supermarkten, middelbare scholen, gezondheidsvoorzieningen en ook de kermis de Brielse binnenstad hebben verruild voor nieuwe onderkomens in de jonge wijk Nieuwland. Vandaar Van Oofts suggestie de vestingwallen om het nieuwe Brielle heen te leggen en de Groene Kruisweg te ondertunnelen. Dat alles om de binnenstad en de buitenwijken beter op elkaar af te stemmen.''

GEK GEKKER GEKST

De reacties waren/zijn niet te stuiten. Op tv Rijnmond verscheen de wethouder met de woorden: ,,Het is alleen maar een plan voor een discussie.'' Ja, aan me hoela! Voor dat hele plan is zelfs een brochure in fullcolour gedrukt, geen goedkope aangelegenheid. Het vermoeden dat er véél meer achter dit plan zit is daarom vermoedelijk wel gegrond. De AH aan het Slagveld moet immers ook al de binnenstad verlaten, en als men dan eerst nieuwe wallen om Den Briel legt, blijft de supermarkt binnen de wallen. En wat zal de aanleg en het onderhoud van zo'n grapje gaan kosten? Kortom: waanzin allemaal! Er zijn wel andere, veel belangrijkere zaken te behandelen in Den Briel. Je verwacht toch niet dat gestudeerde mensen met dergelijke onzin op de proppen durven komen.

SLOT CONCLUSIE

Briellenaren, ga maar rustig slapen. Dit soort onzinnige ideeën belanden vanzelf in de vest! De gemeentekas weer een heel stuk leger, dat wel. En het gemeentebestuur heeft weer een goed argument de belastingen te verhogen! En dat symposium: elk woord wat je hier verder aan besteed is nog waanzinniger dan dat hele plan.

Rens van Adrighem.

Reacties

Hans de Visser 23 november 2013 03:11
Ze rotzooien maar wat aan, en dat al vele jaren. Den Briel kon zichzelf bijna voorzien in alles, er waren tuinderijen, Boeren, een Kalkfabriek, een grote houthandel, kolen en olie handelaren, scheepswerven, een veiling, graanhandel, Bouw materialen, Smederij, kruideniers, Bakkers, Melkboeren, scholen en ga zo maar door. Het leven speelde zich bijna geheel af binnen de Wallen, en dat bepaalde grotendeels de sfeer. Dit alles is weggerukt, en daarvoor in de plaats kwamen alleen maar huizen. Den Briel zou een groot openlucht museum moeten zijn, maar daar is het nu te laat voor...

Helmuth van Son 23 november 2013: 
Diegene die met dit volslagen idiote plan is gekomen heeft echt iets los zitten in zijn of haar bovenkamer. Wat mij helemaal van mijn stoel deed vallen was wel het laatste argument wat ze in de krant gaven dat vroeger de stadswallen ook mee groeide met steden om hun inwoners te beschermen. Nu kan het zijn dat ik iets gemist hebt over onze Brielse vijanden (misschien een verloren groep Spanjaarden) die een invasie van de stad aan het voorbereiden zijn? Maar volgens mij zijn die tijden voorbij. Dit is bij uitstek, het meest krankzinnge plan wat ik ooit gehoord heb. Laat ons historische stadje een historisch stadje blijven. Het beetje respect wat ik voor onze B&W had is hiermee wel teniet gedaan. Burgermeester V. ga weer terug waar je vandaan kwam, ik denk dat iedereen je nu wel echt uitkotst.

Den Briel in rep en roer deel 1

VAN DE ENE IN DE ANDERE VERBAZING

BRIELLE HEEFT VOLKSLIED kopten de plaatselijke kranten onlangs. Dat had burgemeester Betty van Viegen besloten nadat zij in de Sint Catharijnenekerk 'tot tranen toe' kennis genomen had van het geschreven en gezongen lied door Grigori Sarolea, 'Hé jij daar Brielle…' Grigori Sarolea (Den Haag 1967) is specialist op het gebied van Slavisch-Byzantijnse (kerk)muziek. Sinds zijn jeugd is hij actief met volksmuziek van de Lage Landen tot Russische en Oekraïense kerk- en volksmuziek. 

Op internet verscheen een video opname van het lied van Grigori Sarolea, dat op de eerste twee regels na ''Hé jij daar Brielle…!!!, verlos onze zielen……'' verder niet te verstaan is. Bij navraag naar de tekst bij de auteur krijg je nul op het rekest, want hij wil de tekst niet prijsgeven?! Wonderlijk dat hij een lied schrijft, het ten gehore brengt, en dan niet de tekst bekend wil maken.

Alleen al met de wel te verstane woorden: ''Hé jij daar….!!!'' wordt al meteen duidelijk dat niet van een bezielende weergave van ons zo geliefde stadje Den Briel blijkt. Met ''Hé jij daar…!!'' roept de hermandad een wetsovertreder aan! Over het gehele lied kan door het niet bekend zijn van de volledige tekst, helaas niet geoordeeld worden. Met de Byzantijns/Chantie klinkende melodie is op zich niets mis, maar of dat nu toepasselijk is bij een lied over een oud vestingstadje als Den Briel, kan je je toch sterk afvragen. Sarolea is een goed componist en muzikant, dat is wel te horen. Maar om een lied over Den Briel te schrijven moet je wel op de hoogte zijn van de 'beleving' in het stadje. Je vraagt je daarbij ook af, heeft Den Briel dan zelf geen muzikale mensen die een nieuw lied over Den Briel kunnen creëren? Volgens mij wel.

De uitspraak van Van Viegen wordt door de Briellenaren niet bepaald in dank afgenomen. Den Briel is een nieuw volkslied opgedrongen en daarmee is respectloos voorbij gegaan aan het alreeds 121 jaar bestaande Brielse volkslied ''WIJ HOUDEN VAN ONS BRIELTJE'', geschreven door twee grote Biellenaren, Johan Been en Jan de Klerk. Vooral de oudere geboren Briellenaren hebben dat lied in hun ziel zitten. Een lied dat nog steeds tot op de dag van vandaag precies regel voor regel de Brielse bezieling weergeeft! De melodie is misschien wat 'oubollig' en zou gemoderniseerd kunnen worden. Maar de originele tekst is nog steeds van toepassing. Vooral: ''Wie hier de baas wil spelen moet maar verder gaan.'' 

Rens van Adrighem.

Onrust in Den Briel

DEN BRIEL IN REP EN ROER

In afwachting van de juiste gegevens,

binnenkort alles over het lied 
'Hé jij daar Brielle...' 
en
'De visie over het verplaatsen van de wallen.'

Toekomst Maskerade...?

UUR VAN DE WAARHEID

Woensdagavond 13 november om 20.00 uur ligt het lot van de Brielse Maskerade in handen van de Briellenaren. De organisatoren zullen het Stilzwijgende Protest definitief de rug moeten keren om uiteindelijk de eeuwenoude Brielse traditie in zijn oervorm terug te brengen. Of de Maskerade weer als vroeger zal worden hangt daar voor een groot gedeelte van af, en het laatste woord is aan de Briellenaren zelf. Het is noodzakelijk dat iedereen volledig bekend is met de manier van viering van de Maskerade in zijn oorspronkelijke vorm. In het boekje 'Lol Trappen', verkrijgbaar bij Bric a Brac in de Vischstraat staat alles uitvoerig beschreven, vergezeld van 160 foto's van de Maskerade uit de periode 1952 tot 1982.

Of dit beeld bewaarheid wordt hangt dus af van de Briellenaren zelf, nadat de Maskerade Commissie volledig teruggekeerd is naar de vorm waarop deze unieke, alleen in Den Briel voorkomende traditie op 

Sint Nicolaas avond 5 december, altijd plaats gevonden heeft.

Kom dus naar de bijeenkomst op 13 november in het BREStheater!

'Laat van je horen'

Oud Klaasieloper Rens van Adrighem

Redt de Maskerade

Blijft de Maskerade voortbestaan?

13 november 2013 zal duidelijk worden of de Maskerade blijft bestaan of vergeten kan worden. Alles hangt af van de Briellenaren zelf of dit eeuwen oude Briels Cultureel Erfgoed, als enige in heel Nederland, blijft bestaan. Het zou geweldig zijn als grote spektakelstukken zoals in de jaren '50 tot '70 door Fons Löbker, Jos Bels en anderen, en in de jaren '70 tot begin '80 door Rens van Adrighem, Frans Verhoef en anderen, weer gaan plaatsvinden. 

Dit waren altijd de grote 'trekkers' van de Maskerade. Maar dat is echt niet noodzakelijk. Het belangrijkste is dat de Briellenaren weer gewoon verkleed de straat opgaan en zich gaan uitleven, als eenling of in groepsverband. Het is toch onaanvaardbaar deze unieke traditie verloren te laten gaan?! 

Rens van Adrighem.

Einde Brielse Maskerade?

ZAL 'EINDE OEFENING' TE DANKEN ZIJN AAN HET STILLE PROTEST?

Al enkele jaren heb ik de organisatoren van de laatste jaren er op attent gemaakt dat men de verkeerde weg was ingeslagen, door de Maskerade te veranderen in een stil protest. Er is zelfs veel geld uitgegeven aan een DVD, waar 'zogenaamde kenners' uitleggen wat deze oude Brielse traditie inhoud. Meningen die de Maskeradeplank volledig mis slaan! Het vreemde is dat de Klaasielopers en bezoekers die aan het woord komen op de DVD, wel precies aangeven hoe de Maskerade altijd gevierd werd.

Vooral dat stilzwijgende protest heeft de Maskerade de das omgedaan. Mijn opmerkingen als 30 jaar Maskeradevierder daarover, zijn alsmaar afgedaan met: 'je moet niet zeuren' of 'daar heb je hem weer.' Nu zien we de gevolgen van die nieuwe, fatale zienswijze over de Maskerade. 

Het is wel duidelijk dat de Briellnaar bereid is zich te verkleden en plezier op straat te maken. Het feit dat het Halloween wel succes heeft, komt naar mijn idee omdat overal artikelen om je te verkleden gewoon in de winkels gekocht kan worden, zodat je je er maar weinig voor hoeft in te spannen, en helemaal kan doen wat je zelf wil.

Het verheugd mij dan ook zeer dat Bram Poldervaart eindelijk de commissie zover heeft gekregen deze oer oude traditie in zijn historische luister te herstellen. Een traditie die uitsluitend plaats vind in Den Briel en nooit verloren mag gaan, dat zou een grote schande zijn! Het is aan de Briellenaren!!!

DE GESCHIEDENIS VAN DE MASKERADE

Omstreeks 1630 gingen op sinterklaasavond de jongens met roeden gewapend de Brielse deernen achterna. In 1800, was het de gewoonte dat op sinterklaasavond gemaskerde jongelui pakjes bezorgden bij Briellenaren. Zij kregen daar dan wat geld voor. Op een gegeven moment is men zich daarbij gaan verkleden. In 1870 was er voor het eerst een sinterklaasintocht met één Zwarte Piet en een aantal andere verklede mensen die gek deden. Het Klaasielopen met maskers op 5 december, gebeurde in Den Briel daarna ieder jaar, behalve tijdens de Eerste- en Tweede Wereldoorlog. 

In de jaren dertig van de twintigste eeuw is de Brielse VVV gaan organiseren. Voor de mooist verkleden werden er zelfs prijzen beschikbaar gesteld.

De eeuwen oude traditie die nog steeds uitsluitend in Den Briel voorkomt, werd tot zeker begin jaren ’80 op enkele uitzonderingen na, sinterklaasavond 5 december gevierd. Men poogde in de meeste gevallen onherkenbaar te zijn voor de toeschouwers, maar dat was geen must. Dat betekende dus niet, dat men perse gemaskerd moest zijn. Daar was men geheel vrij in. Wát men wilde uitbeelden en op wélke manier, was aan de deelnemers zelf. Het ging om de uitdaging om met iets origineels en als het kon iets spectaculairs op de proppen te komen.

Alle Briellenaren worden opgeroepen om 13 november bijeen te komen om te bespreken hoe verder te gaan met deze oer oude Brielse traditie. In elk geval wordt het stille protest eindelijk verlaten, en als we de woorden van Bram Poldervaart mogen geloven zal de Maskerade terugkeren in zijn oude oervorm. Het hangt echter af van de Briellenaren zelf.

Voor alle gegevens en héél veel foto's over de maskerade kunt u een kijkje nemen op mijn website. http://rens.vanadrighem.com/brielse_maskerade/brielse_maskerade.html

en http://rens.vanadrighem.com/fons_lobker/maskerade.html

Rens van Adrighem.